خواص و مضرات گیاه خرزهره

نکاتی مفید درباره خواص و مضرات گیاه خرزهره که باید بدانیم

خرزهره (سم الحمار) گیاهی از تیره خرزهره می باشد و به صورت درختچه ای زیبا و دارای گل های مجتمع به رنگ های قرمز، سفید و صورتی می روید.این گیاه که بیشتر به عنوان گل زینتی پرورش داده می شود، دارای برگ های باریک، قدری ضخیم و گوشتی، کمی بدبو، تلخ و تند است. چنانچه مقداری از برگ های این گیاه را سگ بخورد، می میرد، ولی اگر خر از برگ های این گیاه بخورد ناراحتی پیدا نمی کند. بنابراین بهتر بود که این گیاه را سگ زهره می نامیدند نه خرزهره!

سم الحمار دارویی است سمی و در مصرف آن باید احتیاط گردد. این گیاه در مقادیر كاملا مشخص به عنوان داروی قلبی و مدر كاربرد دارد، به ویژه نوعی که گل های سفید دارد (در مقایسه با رنگ های دیگر آن) جنبه دارویی و درمانی بیشتری دارد. حال در این مقاله با خواص و مضرات گیاه خرزهره آشنا شوید.

خواص و مضرات گیاه خرزهره

اسامی دیگر گیاه خرزهره

گیاه خرزهره با نام های دیگری همچون کیشه، خر زهرج، سم الحمار، دفلی، جار، حبن، گیش، شبرنگ، پهی، پی‌خوره، شرنگ، جور، کیش، ورد الحمام و…نیزشناختهمی شود.

مشخصات ظاهری گیاه خرزهره

خرزهره (با نام علمیNerium oleander) گیاهی است سمی و از خانواده خرزهره (Apocynaceae) درختچه ای، زینتی و پر شاخه كه دارای برگ های متقابل یا فراهم، كامل، ضخیم و چرم مانند است. برگ های سبز زیبا، براق و دائمی این درختچه كه هریك، ٥٠ تا ٧٠ زوج گلبرگ ظریف ثانوی دارد، منظره ای جااب بدان می بخشد. گل های آن منظم و دارای گلبرگ های گلی، زرد یا سفید رنگ است كه مجموعابا ظاهری چتر مانند در راس شاخه ها جلوه می كند. میوه اش مركب از ١ تا ٢ فولیكول، به درازای ١٠ تا ١٥ سانتی متر و محتوی دانه های متعدد و پوشیده از تارهای بلند منتهی به یك دسته زائده ظریف و ابریشم مانند با ظاهر كاملا مشخص است.

محل رویش و پراکنش گیاه خرزهره

در مناطقی از مدیترانه (مانند ایتالیا و اسپانیا)و آسیا (ژاپن) می روید و در اكثر نقاط جهان مانند ایران (جنوب و جنوب غربی) به صورت زینتی پرورش داده می شود. در مناطق جنوبی ایران مانند لار، جهرم، بندرعباس و سیرجان نیز به صورت خودرو می روید.

همچنین بخوانید:  خواص انواع گل خرزهره

اندام دارویی گیاه خرزهره

اندام قابل مصرف این گیاه، برگ هایش می باشد. برگ های خشك شده آن، سبز رنگ، بیضی شكل و نوك تیز به طول ١٢ سانتی متر و عرض ٢ سانتی متر با آرایش رگبرگی بسیار منظم است. در پشت برگ ها نقاط سیاه و ریزی دیده می شود. برگ ها دارای مزه ای بسیار تلخ و بدون بو هستند.

تركیبات شیمیایی گیاه خرزهره

این گیاه شامل تركیبات گلیكوزیدهای قلبی از نوع كاردنولیدهابه ویژه اولئاندرین (Oleandrin) است. همچنین، از پوست درختچه خرزهره موادی نظیر نری ئین (neriine)، نری آنتین (neriantine)، روزاژین و یک ماده قابل تبلور به دست می آید که این ترکیبات در صورت تجزیه شدن باعث مسمومیت های بسیار شدید و حتی مرگ می گردند. دانه های گیاه سم الحمار نیز دارای 15 تا 20 درصد ماده روغنی هستند.

خواص گیاه خرزهره

خرزهره گیاهی، سمی و دارای طبیعتی گرم و خشک است و پودر آن نیز به رنگ سبز، بدون بو و تلخ مزه می باشد. این گیاه عطسه آور، قاعده آور، خلط آور، مدر و مقوی قلب بوده و برای تنگی نفس نیز مفید می باشد. خرزهرهبیشتر به صورت ضماد و در خارج بدن استعمال می شود.ضماد آن برای دردهای کمر، پشت، درمان رماتیسمو عرق النسا نیز مفید می باشد و ورم های سفت و شدید را به سرعت کاهش می دهد.همچنین اگر به دنبال درمان گیاهی درد زانوهستید، از ضماد خرزهره استفاده کنید.

ضماد خرزهره برای درمان خارش، کچلی، بیماری های پوستی و رنگ صورت (آب برگ و گل آن) موثر است. عصاره آب برگ های این گیاه برای معالجه جرب بسیار نافع است. همچنین، جوشانده آب برگ و گل آن در روغن زیتون برای تقویت مو مفید می باشد و دم کرده گل آن نیز به عنوان نرم کننده مو استفاده می شود. مصرف برگ های این به صورت شیاف نیز سبب کاهش درد رحم می شود. همچنین این گیاه فراری دهنده حشرات بوده و به عنوان نوعی سم موش (انداختن در سوراخ موش) استفاده می شده است.

خواص و مضرات گیاه خرزهره

نسخه های درمانی گیاه خرزهره در طب سنتی

• چنانچه گل خرزهره را با کمی روغن حیوانی بجوشانند و پس از سرد شدن بر سرهای کچل ضماد کنند و کلاه و سایر وسایلی را که در تماس با سرکچلی بوده است با آب جوش و صابون شستشو دهند و این کار را به مدت ده تا پانزده روز ادامه دهند و سر را تمیز نگهدارند معمولا قارچ های کچلی را کشته و بیماری را بهبودی می بخشد. لازم به ذکر است اگر یک روز با جوشانده حنظل و روز دیگر با برگ خرزهره جوشانده شده شستشو دهند سرعت بهبودی زیادتر خواهد شد.
• حشرات در اطراف این گیاه جمع نمی شوند و چنانچه از شیرابه آن بخورند خواهند مرد. در قدیم، قصرهای سلاطین را جهت دور شدن حشرات بیشتر با این گل زینت می داده اند.لذا، در اماکنی که دسترسی به داروهای کشنده حشرات نیست میتوان برگ خرزهره را جوشانیده و آب آن را در زمین ها و اماکنی که حشرات گزنده هست، بپاشند.
• استفاده از خیسانده 20 گرم برگ خرزهره به صورت لوسیون برای درمان کچلی، شستشوی زخم های بدخیم و ضرب خوردگی اندام ها بسیار موثر است.

نکته :

• خرزهره دارای مضراتی همچون حالت تهوع و استفراغ است.
• ممکن است ایجاد مسمومیت کند که در موارد مسمومیت با آن، دم کرده قهوه غلیظ ضد سم خوبی است.
•  خرزهره برای زنان باردار و افرادی که ریه حساس دارند، مناسب نیست.

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

برای خرید بذر شوکران کلیک کنید

بذر شوکران را با خواص ضد هاری، ضد کزاز، ضد درد آرتروز، درمان آسم، ضد بیماری مالیخولیا، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

ارتباط آنلاین در تلگرام