خردل سیاه و خواصش را بشناسیم

8395 بازدید
18 بهمن 96
سمانه

خردل سیاه و خواصش را بشناسیم !

خردل سیاه (Mustard seed) گیاهی است علفی و یکساله به ارتفاع متوسط 75 سانتی متر و گاهی بلندتر که معمولا یک ساقه اصلی و گاه چند ساقه از زمین خارج می شوند و در قسمت بالا انشعاباتی دارند، رنگ ساقه سبز مایل به آبی و در قسمت پایین کرک دار است. برگ ها دارای بریدگی و گل ها زرد رنگ هستند و بوی چندان مطبوعی ندارند. میوه ها به صورت خورجین و به طول تا دو و نیم سانتی متر می باشند که به طور مستقیم بر روی ساقه قرار می گیرند و حاوی تعدادی دانه حداکثر 20 عدد به رنگ قرمز تیره با قهوه ای مایل به سیاه و به قطر حدود یک میلی متر هستند.

قسمت مورد استفاده خردل سیاه دانه های آن است که بی بوست، ولی طعم گس (تلخ) و در نهایت تند و سوزاننده دارد. روی دانه خردل لایه ای موسیلاژ قرار گرفته که بر اثر جذب آب متورم و لعابدار می شود. این گیاه در منطقه وسیعی از جمله اروپا، آفریقای شمالی، قفقاز، سیبری و ایران انتشار دارد و در بسیاری از نقاط دنیا پرورش می یابد. نواحی انتشار آن در ایران شامل مناطق شمالی، آذربایجان و قسمت هایی از جنوب است.

تاریخچه خردل سیاه :

خردل از زمان های قدیم به عنوان ادویه و چاشنی خوراکی و همچنین یک گیاه دارویی مورد استفاده بوده است. به صورت موضعی برای دردهای رماتیسمی و آرتریت و به شکل پاشویه برای تسکین درد پا استفاده می شده و به صورت خوراکی به عنوان اشتها آور، محرک، ادرار آور و قی آور نیز کاربرد داشته است.

خردل سیاه و خواصش را بشناسیم

خردل سیاه و خواصش را بشناسیم

 

خواص خردل سیاه

قسمت های خوراکی گیاه ساقه، برگ و دانه است. برگ ها به صورت خام یا پخته استفاده می شوند، خردل یک طعم دهنده گرم (سوزاننده) است که می توان آن را به صورت خرد شده در سالاد استفاده و یا به صورت دم کرده مصرف کرد. همچنین سرشاخه های گلداری را که گل های آن هنوز بازنشده می توان مانند کلم بروکلی پخت و استفاده نمود. دانه ها بیشتر به صورت پودر شده به عنوان طعم دهنده و یا مخلوط با ادویه های دیگر مصرف می شوند. مزه تند و تیز خردل زمانی بیشتر می شود که آب سرد را روی دانه‌های خردشده بریزیم، در این حالت آنزیم میروزین روی گلوکزید سینیگرین اثرکرده و تولید ترکیبات گوگردی می کند. این عمل 10 تا 15 دقیقه طول می کشد.

اما اگر آب گرم یا سرکه و نمک به خردل اضافه شود این فعل و انفعالات تقریبا ایجادنشده و مزه تند و تیز کمتری خواهد داشت. از دانه خردل بیشتر جهت تهیه ادویه‌های کاری، ترشحات و انواع سس ها استفاده می شود. تندی خردل سیاه به مراتب بیشتر از خردل سفید و قهوه ای است. در تهیه داروها و ادویه ها بیشتر از خردل سفید استفاده می شود.

 

همچنین بخوانید:  فواید و مضرات مصرف روغن خردل

 

دارو شناختی و اثرات مهم خردل سیاه :

با اینکه خردل دارای اثرات دارویی فراوانی از جمله اشتها آور، هضم کننده، ادرار آور، تهوع‌آور، محرک و معرق است ولی به دلیل عوارض جانبی احتمالی که باید همیشه به مصرف کننده توصیه و آموزش هایی داده شود شاید نتوان در آینده از آن استفاده دارویی زیادی کرد، البته در حال حاضر از دانه خردل در گیاه درمانی استفاده می شود، به عنوان مثال در تهیه مرهم‌های گرم کننده و محرک برای درمان رماتیسم از خردشده دانه ها به صورت موضعی استفاده می گردد.

در این حالت پوست تحریک شده و خون به قسمت های سطحی بدن هدایت می شود و درد و اسپاسم برطرف می گردد. با ریختن آب گرم روی دانه های خردشده خردل می توان نوعی پاشویه جهت تسکین دردهای پا، سرماخوردگی و سردرد تهیه کرد. دم کرده دانه های خردل سیاه برای درمان سفتی بافت کلیه و طحال مفید است. دانه ها همچنین خاصیت ضد سرطانی دارند و به خصوص در سرطان گلو موثرند، گفته شده است که روغن دانه خردل برای رشد مو سودمند است.

از استفاده های دیگر خردل روغن دانه آن است که به عنوان چرب کننده و برای تهیه صابون استفاده می شود. از همین روغن برای تهیه محصولات دافع حشرات سگ و گربه نیز به صورت صنعتی استفاده می گردد، همچنین از اسانس گل های تازه آن عطر دلپذیری به دست می آید که می توان بین چندین بوی هم زمان خود را به خوبی نشان دهد.

سمیت و عوارض جانبی خردل سیاه :

مصرف بیش از اندازه خردل باعث التهاب مخاط می شود، مرهم‌های موضعی خردل نیز ممکن است باعث التهاب و تاول بر روی پوست شوند، مصرف فرآورده های خردل برای کودکان زیر شش سال ممنوع است و در کودکان بالای شش سال هم مصرف خوراکی آن ممکن است دفع مدفوع را مشکل کند. به طور کلی مصرف بیش از دو هفته از محصولات خردل توصیه نمی شود، افرادی که دارای زخم معده، مشکلات کلیه و نفروز هستند باید در مصرف آن احتیاط کنند. همچنین کسانی که تیروئید پر کار دارند باید خردل را با احتیاط استفاده کنند، چون زیاده روی در مصرف می تواند مشکل آنها را تشدید کند، فرآورده های خردل نباید همراه ترکیبات آمونیاک دار استفاده شود.

 

خردل سیاه و خواصش را بشناسیم

خردل سیاه و خواصش را بشناسیم

 

این سینا در کتاب قانون درباره خردل چنین گفته است :

خردل که مشهور است، طبیعت آن گرم و خشک است، روغنش از روغن ترب گرم‌تر است، از دود خردل حشرات گریزانند. خردل بیابانی خلط بد به وجود می آورد، زداینده و گدازنده است. مردم ریشه و برگ خردل را می پزند و می خورند، رخسار را پاکیزه کند و لکه های بدرنگ و خون خشکیده را می زداید. زبان را می خشکاند و در علاج درد مفاصل داروی خوبی است. تقویت کننده قوای جنسی است و در تب های هر روزه و کهنه مفید است و تشنگی آور است.

در کتاب مخزن الاسرار راجع به خردل چنین گفته شده است :

دارای طبیعت گرم و خشک است، هضم کننده غذا، ادرار آور و گشاد کننده رگ هاست، اشتها آور، تسکین دهنده دردهای طحال و کلیه است. خوردن آن با عسل تقویت کننده قوای جنسی است، مسکن تب هاست. خلط آور است و ضماد آن با انجیر جهت نقرس مفید می باشد. کاهش دهنده ورم طحال است.

مهمترین اثرات گزارش شده :

ضد درد، ضد سم، خواب آور، مسهل، ضد نفخ، ضد باروری، سقط کننده جنین، قی آور، ادرار آور، محرک، مقوی معده، قرمز کننده و تاول زا از مهمترین اثرات گزارش شده خردل سیاه هستند.

 

از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.

 

خردل سیاه را با خواص ضد درد، ضد سم، خواب آور، مسهل، ضد نفخ، ضد باروری، سقط کننده جنین، قی آور، ادرار آور، محرک، مقوی معده، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.

توجه

وب سایت عطارک در قبال نسخه های پیشنهادی و داروهای گیاهی ذکر شده، مسئولیتی نداشته و بهتر است قبل از استفاده، با پزشک و یا مشاور طب سنتی در تماس باشید.

پستهای مرتبط

1
نظر ارسال شده است. لطفا شما هم نظری ارسال کنید.

  1. شیوا
    24 شهریور 1402

    برای کسانی که کم کاری تیروئید دارن مفید نیست
    اما کسانی که پر کاری دارند عالیست
    اشتباه نوشتید

0