خواص دارویی میخک
با خواص دارویی میخک آشنا شوید
میخک (میخک هندی یا میخک صدپر) که در کتب طب سنتی با نام های قرنفل و قرنفول آمده، گیاهی از خانواده مورد (Myrtaceae) است. غنچه های خشک شده این درختچه که مصرف طبی و ادویه ای دارد به شکل میخ کوچک است و طول هر غنچه در حدود یک تا یک و نیم سانتیمتر می باشد. غنچه های درخت میخک بی درنگ پس از باز شدن غنچه ها یعنی قبل از این که رنگ خاکستری و ارغوانی آن به رنگ قرمز تیره تبدیل شود باید چیده و خشک شود. از میخك به عنوان بی حس كننده برای تسكین درد دندان، ضد نفخ و ضد عفونی كننده، استفاده دارویی می شود. همچنین، به عنوان یك چاشنی معطر كننده و مقوی کاربرد دارد. در ادامه این مقاله با خواص دارویی میخک آشنا شوید.
مشخصات ظاهری گیاه میخک
میخك با نام علمی Syzygiumaromaticum گیاهی است درختی و همیشه سبز که ارتفاع آن به١٠ تا ١٢ متر می رسد. این گیاه شامل پوسته خاكستری و شاخه بندی افراشته است كه به آن ظاهری مخروطی یا استوانه ای می بخشد. برگ های پایا و متقابل این درخت، تخم مرغی نوكدار، با بافتی چرمی و دارای رگبندی واضح و برجسته است.
گل ها به صورت دسته های دیهیم مانند (دسته های ١٠ تا ٢٥ تایی) با انتهایی آرایش یافته اند. بر روی هر یك از انشعابات گل آذین، سه گل دیده می شود. گل ها، دارای كاسه ای جام مانند و به رنگ زرد-قرمز، كشیده و به شكل استوانه های پنج لب، با جام قرمز رنگ دیده می شوند و تعداد زیادی پرچم از جام گل بیرون آمده اند. كاسه گل شامل ٤ كاسبرگ كوچك، ضخیم و جام گل مركب از ٤ گلبرگ قرمز رنگ است. غنچه های خشك شده این درخت ظاهری شبیه به میخ كوچك دارد و از این نظر است كه به میخك موسوم است. اندام قابل مصرف این گیاه، غنچه های باز نشده گل ها می باشد. پودر گل میخك به رنگ قهوه ای دیده می سود و دارای بویی معطر و طعمی سوزاننده است.
خواص دارویی میخک
محل رویش و پراکنش گیاه میخک
میخك، بومی جزائر مالاكا و اقیانوسیه است ولی در نواحی زنگبار، ماداگاسكار، سیلان، اندونزی، پاکستان، مالزی، هند، برزیل و آفریقا نیز كشت و بهره برداری می شود.
ترکیبات شیمیایی گل میخک
از نظر ترکیبات شیمیایی میخک دارای مقدار قابل ملاحظه ای اسانس روغنی فرار (١٥ تا ٢٠ درصد) است که مهمترین آن اوژنول می باشد. علاوه بر این، میخک حاوی فلاونوئیدها و تانن ها نیز می باشد. اسانس های میخک در صنعت عطر سازی، برای معطر کردن صابون ها، در تهیه خمیر دندان و معطر کردن محلول های شستشوی دهان به کار می رود.
خواص دارویی میخک
میخک بادشکن، ضد قی، مقوی معده، ضد آشفتگی و تهوع است. همچنین، به عنوان تب بر، کرم کش، قاعده آور، تونیک و مقوی استفاده می شود.
میخک به عنوان یک کمک کننده در درمان بیماری های شریان تجویز می شود و محرک فعالیت دستگاه گوارش است. هم چنین، برای معالجه اسهال و دل درد اطفال توصیه می شود و برای وبا نافع است. حالت قی و استفراغ بعد از غذا را رفع می کند و برای تقویت بنیه پس از زایمان هم به صورت استعمال خارجی برای رفع سر درد مفید است.
برای رفع دندان درد نیز کاربرد دارد از اسانس آن برای بی حسی های موضعی استفاده می شود و تحریک کننده پوست است. علاوه بر این، روغن میخک و یا گل میخک به همراه یک روغن مناسب برای مالیدن به مواضع رماتیسمی به کار می رود. دربعضی موارد اسانس خالص میخک را در کمیچای یا یک نوشیدنی غیر الکلی دیگر مخلوط کرده و برای رفع کمر درد می خورند.
همچنین بخوانید: فواید روغن میخک و نحوه استفاده از آن
خواص میخک در طب سنتی
طبق نظر اطبای سنتی ایرانی، غنچه های میخک از نظر طبیعت، خیلی گرم و خشک می باشند. اطبا سنتی معتقدند که خواص گل میخک عبارت است از:
- فرح افزا، مقوی مغز، ذهن و فکر می باشد.
- سردرد سرد را رفع می کند.
- برای فلج، لقوه، سکته، باز کردن گرفتگی ها و انسداد دماغی و سایر امراض سرد و مرطوب سوداوی دماغی و اعصاب نافع است.
- میخک برای اشخاصی که سودا در مزاج آن ها غالب باشد به هر شکلی مفید است.
- به تنهایی یا با ادویه مناسب برای تقویت لثه ها موثر است و جویدن آن برای خوشبویی و رفع بد بویی دهان مفید است.
- مالیدن گرد آن برای تقویت دید چشم نیز مفید می باشد.
- برای رفع سرفه سرد، رفع وحشت، خوف و وسواس نیز نافع می باشد.
طرز تهیه عرق میخک
ترکیبات
- میخک نرم ساییده شده یک واحد
- برگ گل سرخ ساییده شده یک و نیم واحد
- برگ گل گاو زبان نرم ساییده یک و نیم واحد
تمامی مواد مزبور را در گلاب به مدت 24 ساعت بخیسانید و پس از آن، آن را تقطیر نمایید و به قدر احتیاج بنوشید. عرق گل میخک برای تقویت اعضای داخلی، معده، کبد، هاضمه، رفع باد های شکم، رفع سموم زائد، تعدیل اخلاط و بیماری های سرد بسیار نافع است. عرق میخک تمامی خواصی را که برای میخک ذکر شد، دارا می باشد.
از شما متشکریم که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید. سوالات خود را در قسمت “نظرات” با ما در میان بگذارید، همچنین اگر ایده یا نظری در رابطه با این مطلب دارید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.
گل میخک را با خواص بادشکن، ضد قی، مقوی معده و ضد آشفتگی و تهوع، تب بر، کرم کش، قاعده آور، مقوی، تسکین دهنده درد دندان، بدون هيچ اسانس و افزودنی شيميايی، از فروشگاه عطارک تهيه نماييد.
